Akyaka belediyesi ile sokak hayvanlar ile ilgili ımzalanmış potokol

Akyaka Belediyesi ile yapılan protokol

1. Durum / Hal ve Organizasyon

1.1 Güncel Durum

Esas olarak, 2001 senesinden beri, Fethiye Hayvan Dostları Derneği, Akyaka’daki sokak hayvanlarının (kedi ve köpek) kısırlaştırmasını, aşılanması ve kayıt altına alınmasını üstlenmiştir (Kısırlaştır, Aşılat, Yaşat Kampanyası). İlk kampanyadan sonra, kısırlaştırılan köpeklerin aşı kartları Akyaka Belediyesi'ne bırakılmıştır. Ancak önceki yönetimim, sokak hayvanlarının aşılarının kontrolü ve takibine ilgi göstermemesi nedeniyle, aşı kartları ve senelik aşı takipleri Anita Dehninger ve Yasemin İlseven tarafından üstlenilmiştir.

Bu uygulama beldemizde başlatıldığından beri, Akyaka’daki durum olumlu yönde gelişme göstermiştir. Sokak hayvanlarının üremesi hemen hemen durdurulmuştur. Yetersiz beslenmiş yavru köpeklere, çiftleşme döneminde sürü halinde hareket eden köpek manzaralarına, çok az istisna dışında artık rastlanmamaktadır. Köpekler çok daha az saldırgan davranış göstermektedir. Kulakta bulunan küpeler, bu köpeklerin bakım altında ve kontrollü olduklarını göstermekte, bununla beraber yerel halk bu programa olumlu yaklaşmakta, ve sokak hayvanlarına yönelik davranışlar gözle görülür bir şekilde değişim göstermektedir. Bugün hemen hemen her küpeli sokak köpeği belirli mahallelerce ve şahıslarca sahiplenilmiş olup, düzenli olarak beslenmekte aşıları takip edilmektedir. Kesin olarak sahiplenilen sokak köpeklerinin aşı karneleri de bir süre sonra bu şahıslara verilmekte ve sorumluluk paylaşılmaktadır. Beldede bulunan ve yeni atılan sokak köpeklerinin kısırlaştırılıp kontrol altına alındıktan sonra sahiplendirilme çalışması yine kişisel çabaların sınırlı ölçüsü içersinde devam etmektedir. Ayrıca, belde problemleri ile ilgili yapılan Workshop ve toplantılarda, artık ‘sokak hayvanları’ konusu bir problem olarak ortaya atılmamaktadır.

Maalesef her şeyden önce, erkek köpek sahipleri köpeklerini kısırlaştırmaktan çekinmektedirler. Ayrıca, çiftleşme döneminde, birçok köpek sahibi köpeklerini zapt edemedikleri ve davranışlarından rahatsız oldukları için erkek köpeklerini serbest bırakmaktadırlar. Bu durum da çevreyi rahatsız edici olmaktadır. Genelde söz konusu dişi köpek, östroz dönemi bitiminden hemen sonra gene Anita ve Yasemin Hanım tarafından kısırlaştırılmak için Fethiye’ye götürülmektedir.

Sokak hayvanlarının güvenli ve kontrollü bir şekilde yaşamaları, zehirleme olaylarının bitmiş olması ve hayvanların Marmaris gibi kötü koşullu barınaklara tıkılmalarından sakınılması, Akyaka’da daha fazla sayıda insanın hayvan sahiplenmesini sağlamakta ve halkla ilişkililer konusunda da olumlu tepkiler almaktadır. Ekte, 9 Ocak 2005 tarihinde, Akyaka’dan, Hakan Doğanay tarafından TRT 3/GAP/INT 'te canlı olarak sunulan programda, belediye tarafından sokak hayvanları ile ilgili yapılan uygulamaya gelen olumlu tepkiler sunulmaktadır.

Türkiye’de ev hayvanı sahiplenmenin yeni yeni popüler olması nedeniyle, hayvan sahipleri genelde ev hayvanlarının ihtiyaçları ve davranışları hususunda henüz daha tecrübeli değildirler. Sokak hayvanları ise, bölgesel oldukları yani yaşadıkları ve beslendikleri kumsalı, kapı önü, sokak veya mahalleyi sahiplenip korudukları için, köpekleri ile dolaşan hayvan sahipleri tarafından saldırgan olarak nitelendirilmektedirler. Avrupa devletlerinde ki örneklerden de görüldüğü gibi bu problemler, tarafların karşılıklı anlayış ve işbirliği ile zamanla çözülmektedir.

Akyaka’nın bu konudaki iyi ünü, maalesef civar yerleşimlerinden birçok köpeğin buraya atılmasına neden olmaktadır (Akyaka bu konuda tek değildir, aynı atılımlar maalesef Muğla ili, Marmaris ve diğer belde ve büyük şehir merkezleri için de geçerlidir). Bu atılımlar yakın çevredeki köy ve belediyelerinden organize edilmekte ve genelde çiftleşme dönemleri olan kış sonundan, bahar aylarına kadar yoğunlaşmaktadır. Yaz aylarında da, doğum yapmış dişiler ve yavrular aynı akıbete uğramaktadır. Akyaka sakinleri bu atılımları tepkisiz bir şekilde izlemekte ve bunu Belediye ve gerekli mercilere henüz iletmemektedir.

Olağanüstü durumlarda ise, hayvanlara bazı şahıslar tarafından kötü muamele edilmekte ve hatta zehirlenmektedir. Maalesef bu tür davranışlar henüz cezai hükme tabi tutulmamaktadır. Yeni çıkan Hayvan Hakları Kanunu ile, bu tür davranışların cezai hükümlerinin yerine getirilmesi sağlanmalıdır.

Sokak hayvanları mevzuatı siyasi olarak ta kullanılmaktadır. Bazı muhalefet grupları, yerel olarak problemin üzerine gitme konusunda çaba gösterme yerine, yüksek makamlara şikayet dilekçeleri vermekte ve dolayısıyla bu durum konuyla ilgili çaba gösteren tüm kişi ve kuruluşları yıldırmaktadır.

1.2 Stratejiden önceki Organizasyon

FHDD Mobil Kliniğinin ve Dernek Veterinerlerin Akyaka’ya gelemediği dönemlerde, Yasemin İlseven ve Anita Dehniger’in özel çabaları ve olanakları ile sokak hayvanları (genelde dişi köpekler) kısırlaştırılmak, yeni yavrular sahiplendirilmek ve saldırgan davranışlı köpekler düzenli olarak Fethiye’ye taşınmaktadırlar. Isırık vakası ile ilgili duyum alındığında ısıran köpeğin sahipli olup olmadığı araştırılmaktadır. Bilgilendirilme konusunda Akyaka Sağlık Ocağı ile daha iyi bir işbirliği gerekmektedir. Bu nedenle genelde bu konuda Ula Tarım İlçe Müdürlüğüne başvurularak bilgi alınılmakta ve söz konusu köpek küpeli bir sokak köpeği ise Ula Tarım (çünkü senelik kuduz aşıları yine Ula Tarım İlçe Müdürlüğünün veteriner teknisyenler tarafından Anita ve Yasemin Hanımın köpekleri toplaması ile yapılmaktadır) ile birlikte işbirliği içersinde takip edil inmektedir. Hakkında ısırma şikayeti gelen köpekler genelde sahipli köpekler olmaktadır.

Küpeli sokak köpeklerinin kış aylarını sağlıklı ve yeterince besin bularak çıkarabilmesi için her mahallede belirli gönüllüler (Makbule, Itır, Yasemin, Anita, Jane Hanım, Atilla Bey vs) kış ayları boyunca düzenli olarak onları beslemektedirler.

Fethiye’ye taşıma giderleri, tedavi ve yemek masrafları yine bu şahısların kendi olanakları ile sağlanmaktadır. Yakın zamanda Belediye Başkanının da onayı ile bu giderleri kısmen karşılayabilmek için Akyaka pazarında, ikinci el ve el işleri satan bir masa açılmıştır. Masanın geliri özellikle kış ayları boyunca yeterli değildir. Platform, masadan elde edilen gelir ve gideri düzenli olarak tutmaktadır.

Akyaka Hayvan Dostları Platformunun yasal bir esası yoktur.

Grubun, Akyaka Belediyesi, Dernek, çevre belediyeleri ve köyleri, Ula Kaymakamlığı ile olan iletişimi yetersizdir. Bu da öncelikle koordinasyon eksikliğine neden olmakta ve grubun çalışmalarını yetersiz kılmaktadır.

Platform, bu durumun açıklığa kavuşması ve durumun iyileştirilmesi adına, arabuluculuk yapması için G.A.S.- Der'e başvurarak ricada bulunmuştur. Güncel durumun analiz edilmesi ile aşağıdaki problemler teşhis edilmiştir:

2. Sorunlar

2.1 Yüksek makamlara giden şikayetler (Vali, Kaymakamlık)

2.2 Sahipli fakat serbest dolaşan köpeklerin kısırlaştırılmasının reddedilmesi

2.3 Çevre köy ve belediyelerince köpek atılımı

2.4 Kişisel olarak yapılan hayvanlara yönelik işkence veya öldürme

2.5 Platform/grubun yasal esasının, otorite ve desteğinin olmaması

2.6 İstisnai durumlarda işbirliği eksikliği (saldırgan/ısırgan köpekler)

2.7 Taraflar arası komünikasyon eksikliği

2.8 Gider ve masrafların (nakliyat, tedavi, ameliyat sonrası bakım vs) karşılanmaması

3. Varolan Sorunların Giderilmesi için Yapılacak Çalışmalar

3.1 Madde 2.1 ve 2.2 : Bilgilendirme Kampanyaları

Afiş ve broşürler, ayrıca konu ile ilgili bir web sayfasının hazırlanması, bu durumların iyileştirilmesine yardımcı olacaktır. Şikayetçi olan hayvan sahiplerine de bilgilendirilme kampanyası ile ulaşıla bilinir. Bu sayede şikayetçi grupların şikayetlerinin temelinin önü de alınabilir. Bazı bilgilendirici toplantılar ve okullar ile birlikte yapılacak olan bilgilendirme çalışmaları, halkın aydınlatılması ve çalışmalara katılımı sağlana bilinir. Medya kanalı ile halka çok daha etkili bir şekilde ulaşıla bilinilir.

Broşür/Afişlerin irdelemesi gereken noktalar:

*Akyaka’daki sokak hayvanlarının durumu: küpeli, kısırlaştırılmış ve aşılı, zehirlenmiyorlar ve barınaklara

hapsedilmiyorlar (Marmaris ve Türkiye’nin dört bir yanındaki belediye barınakları gibi) bunun yeni Hayvan

Hakları Yasası gereği olduğu,

*Beldelerde 'Kısırlaştır, Aşılat, Yaşat' (Neuter and Return) programının gerçekleşmesini sağlayan organizasyon

ve kişiler,

*Programın amacı ve mantığının verilmesi, ayrıca kulaktaki küpelerin ne anlama geldiğinin açıklanması,

*Yetkililer (ilgililerin telefon numarası)

*Hayvan sahiplerine uyarı (serbest dolaşan köpekler toplanılıp kısırlaştırılacak)

*Sokak hayvanlarının sahiplendirilme teşviki

Bu konuda G.A.S.- Der destek verilir.

3.2 Madde 2.2 ve 2.8 : Sahipli Sahipsiz Tüm Köpeklerin Kayıt Altına Alınması

Küpeli olan sokak köpeklerinin kayıtları tutulmaktadır. Aynı zorunluluk hayvan sahiplerine de getirilerek, belediyece kayıt altına alınabilirler. Kayıtlandırılma, ısırık vakaları, düzenli aşılama, kısırlaştırma v.s gibi durumların kontrolünü sağlayacak ve gelecekte konulması olası bir vergilendirmeye temel hazırlayacaktır. İleriye dönük olarak hayvan sahiplerinden (sembolik olarak) bir vergi talep edilebilir. Özendirici olması amacıyla, örneğin kısırlaştırılmış hayvan sahiplerinden daha az vergi talep edilebilir. Belediyeye kayıtlı hayvanlara birer marka takılabilir. Hayvan sahiplerinden talep edilen sembolik vergi yine sokak hayvanlarının kısırlaştırılmasına ve aşılarına yönelik olarak kullanılabilir.

Konu taraflardan incelenir.

3.3.1 Madde 2.3: Çevre Köy ve Belediyelerine Yollanılacak Olan Mektup ve Broşürler

Akyaka Belediyesi ve/ veya G.A.S.-Der tarafından çevre köy ve belediyelerine yollanılacak olan bir mektup ile, şu noktalar irdelenebilir:

*Akyaka civarına sahipsiz köpek atılımının artık kabul edilemez olduğu ve teşhis edildikleri halde atan şahıs ve yerleşimlere masrafları üsteletilerek hayvanların geri gönderileceği belirtilebilir,

*Kısırlaştır, Aşılat, Yaşat Kampanyası'nın sokak hayvanları probleminin en mantıklı çözümü olduğunun ve bunun artık yeni çıkan yasa ile de talep edildiği,

*Bu desteğin ayrıca yerel halka bir bilgilendirme çalışması şeklinde de verilebilecektir.

Konu taraflardan incelenir.

3.3.2 Kısırlaştır, Aşılat, Yaşat Kampanyası'nın Akyaka Çevresinde Yaygınlaştırılmasına Destek Verilmesi

Çevre köy ve belediyelerin Mobil Klinik ve personelini ağırlayacak olanakları olmadığı için, Akyaka Belediyesi'nin bu imkanını sunması oldukça makbule geçecektir. Ameliyatların yapıldığı dönemde veterinerlerin Akyaka’da ağırlanması büyük bir yardım olabilecektir. Ancak personelin yeme ve içmesinin köy ve belediyelerce organize edilebilmesi gerekecektir. Ayrıca olanağı olmayan küçük yerleşimlerden hayvanların toplatılması sırasında, taşıma konusunda yardımcı olunması da gerekebilir.

Bu konuda Akyaka Belediyesi destek verilir.

3.4 Madde 2.4: Kötü Muamele veya Öldürmede Cezai Uygulamaların Takibi

24.6.2004 tarihinde çıkan 5199 Sayılı Hayvan Hakları Kanunu'na göre hayvanları öldürmek, kasıtlı olarak işkence ve kötü muamele görmeleri cezai uygulamaya tabidir. Bu yeni cezai uygulamanın, gerçek anlamda yürürlüğe sokulması, uzun vadede bu tür davranışların önlenmesini amaçlamaktadır.

Bu konuda Akyaka Belediyesi ve G.A.S.- Der destek verilir.

3.5 Madde 2.5, 2.6 ve 2.7: Katılımcı Kişi ve Organizasyonların İşbirliği. Platformun Koordine Edilip Yasallaştırılması

Gökova- Akyaka'yı Sevenler Derneği (G.A.S.-Der) Akyaka Belediyesinin ve platformun bir kaç üyelerinin isteği üzere bir "G.A.S.-Der Sokak Hayvanları Çalışma Grubu" (G.A.S.-Der SHÇG) kurdu. SHÇG' nun çalışma usulü ve ilkeleri şöyledir:

1. Gökova- Akyaka'yı Sevenler Derneği "G.A.S.-Der Sokak Hayvanları Çalışma Grubu" (G.A.S.-Der SHÇG)

adı altında bir çalışma grubu oluşturur.

2. G.A.S.-Der, iki kişiye görevli olarak yetkilendirir.

3. G.A.S.-Der, bu iki görevli ile görevi ve yetkisi tanıtan bir tutanak/ protokol yapar.

4. Çalışma grubu görevlileri G.A.S.-Der adına para toplamaz, G.A.S.-Der bu çalışma grubun herhangi maddi bir

sorumluluğu yoktur.

5. Çalışma grubu görevlilerin sokak hayvanları ile ilgili çalışmalar hususunda tüm yetkiye ve

gerekli bilgilendirilmeleri (ısırık vakaları gibi) edinme hakkına sahip olurlar.

6. Çalışma grubunun finansmanı tümüyle Akyaka Belediyesi tarafından sağlar (ulaşım, ağırlama, tedavi, bakım

ve diğer masrafları gibi).

7. G.A.S- Der çalışma grubun koordinasyonu ve organizasyonu üstlenir, ayrıca yazılı materyalin hazırlanması

gibi konularda (çalışma malzemesinin temini, bilgilendirme çalışmalarının yerine getirilmesi gibi) destek

verir.

8. Halkla ilişkiler beraber yürütülür, G.A.S.-Der tarafınca www.akyaka.org ' a bağlı olan bir web sayfası açılır.

Sayfa çalışmaların tanıtımın yanı sıra beldedeki sokak hayvanlarının sahiplendirilmesini amaçlar.

9. Bu stratejiden çıkan çalışmaların birlikte yürütmek için Akyaka Belediyesi ile G.A.S.-Der arasında bir iş

birliği protokol imzalanacaktır.

İşbu strateji, Yasemin İlseven, Anita Dehninger (Akyaka Hayvan Dostları Platformu), Bahar Suseven (G.A.S.- Der) ve Ahmet Çalca (Akyaka Belediye Başkanı) tarafından oluşturulmuştur.

Akyaka, 14.04.05

Ahmet Çalca Bahar Suseven

Akyaka Bel.Başkanı G.A.S. – Der Başkanı

Anita Dehninger

G.A.S.-Der SHÇG Görevlisi

Yasemin İlseven

G.A.S.-Der SHÇG Görevlisi